| AD/Utrechts Nieuwsblad PETER VAN DE VUSSE |
Eerbetoon aan Juliana |
1 mei 2012 |
|
BAARN • Juliana was een hartelijke, empathische vrouw, zegt artiest en sinds enige jaren ook fervent schilder Herman van Veen. 'Ze leek op mijn moeder: zelfde bloemetjesjurk, bril en permanentje.' Wijlen koningin Juliana was de inspiratiebron voor de zogeheten abstracte Julianadoeken van Herman van Veen, die geëxposeerd worden in Paleis Soestdijk. Kunstenaar Van Veen heeft vijftien schilderijen gemaakt op basis van zinsneden uit de omstreden speech die Juliana op 3 april 1952 voor het Amerikaanse Congres hield. Juliana hield toen een openlijk en ruimhartig pleidooi voor de wereldvrede. Toen Van Veen de speech las, die door Juliana zelf was geschreven, was hij getroffen door haar kracht en bewogenheid om tegen de heersende stroom in te gaan. „De speech ontroert, de speech is dapper," zegt de zanger/woordkunstenaar bij de opening van de expositie, gisteren verricht in Paleis Soestdijk door Mies Bouwman voor 130 genodigden. „Het kwam uit haar hart." De kleurige schilderijen - in snel tempo vervaardigd - zijn een eerbetoon aan Juliana én aan Hermans eigen moeder. Niet voor niks heet één schilderij in vooral blauwtinten: Zoals ook mijn moeder deed. „Blauw is de kleur van mijn moeder. En van mij," vcrtelt van Veen. In het abstracte werk overheersen verschillende tinten blauw. „Mijn moeder had nog blauwere ogen dan ik. Zij was 'vrolijk somber'. Net als ik. Het doek is ook stuk," wijst hij op de brokkelige rechter bovenhoek. „Mijn moeder was altijd een beetje ziek. Maar voor een bruiloft of verjaardag trok ze haar mooiste kleren aan. De kracht in haar kwam dan naar voren. In de ogen van mijn moeder - een gewone huisvrouw - was altijd een lichtje te zien. Het schilderij straalt!" Voor Van Veen zijn twee tegenover elkaar opgehangen doeken, Juliana en Pax Atlantica II, de hoofdwerken uit de serie. De twee abstracte werken (in de kleuren blauw, rood, wit en zwart) zijn niet eenvoudig te duiden. Van Veen legt uit: „Pax Atlantica was een soort Atlantische vrede waar Juliana voor pleitte. In het doek zie je in het midden een rood kruis, verder een bootje, omringd door een complexe wereld van dogma's. Maar er is perspectief in Juliana's wereld. Ze zag een route naar de wereldvrede." Van Veen is gaan schilderen na de dood van zijn ouders. Julianadoeken is zijn derde grote expositie, na 'Herman van Veen schildert Etude F' (geïnspireerd op dichter Vasalis) en 'Je hoort alleen de geur', schilderijen op basis van de gedichten van het vermoorde Joodse meisje Selma Meerbaum-Eisinger. „Ik schilder wat mij fascineert," legt Van Veen uit. „Ik word geraakt door iets en wil die ervaring delen. Juliana had de moed haar droom te articuleren. Een schonere droom dan de grimmige werkelijkheid," zegt Van Veen. Julianadoeken t/m 15 juli, Paleis Soestdijk, Baarn. PETER VAN DE VUSSE |