Troskompas
Ton van Bemmel

Een bevlogen vijftiger

1 apr 1995

HErman van Veen, geboren 14 maart 1945 te Utrecht, hooft Abraham gezien en viort bij de NCRV z'n verjaardag met onder anderen Prinses Irene, Peter Ustinov, Shirley Maclaine en Monique van de Ven. Gevoelsmens Van Veen kijkt terug op zijn werk en vijftig jaar (wereld) geschiedenis, golardeerd met zijn altijd bijzondere uitspraken.


Herman van Veen verwierf zich de benamingen clown, harlekijn, entertainer. Als kind wilde hij al clown worden, maar toch voornamelijk Indiaan. Hij is het allebei, en nog veel meer. Acteur, cabaretier, zanger, tekstschrijver, regisseur, kindervriend, sportman, componist van film- en balletmuziek, ambassadeur van Unicef en strijder voor kansarme kinderen.
Eind jaren zestig schoot hij als conservatoriumleerling als een komeet omhoog. Kranten uit die tijd spreken van 'een fenomeen' en 'een duizendkunstenaar'. Wim Kan, die hem in 1976 de Louis Davidsring zou overhandigen, noemde Van Veen 'een prachtig talent' en 'een uitschieter'. Van clownesk muzikant is hij uitgegroeid tot een veelzijdig, sociaal bewogen artiest met een volstrekt nieuwe en persoonlijke stijl waarop geen sjabloon past. Als zanger geïnspireerd door Jacques Brel, als vertolker van een gedachtengoed door de Hergé-stripfiguur Professor Zonnebloem. Over die laatste, wellicht merkwaardige, maar Van Veen typerende inspiratiebron zegt Herman in een recent interview in Het Parool: 'Hij is een katalysator.
Is deel uit gaan maken van mijn werkelijkheid. Wetenschap en religie komen bij *hem in één persoon samen.' Herman van Veen's kunst blijft niet beperkt tot de Nederlandse podia. Sinds jaar en dag is hij onderweg in de wereld. Vooral onze oosterburen dragen hem op handen. Onlangs startte hij er een nieuwe theatertournee.
De Duitsers houden van Herman en hebben respect voor hem. En Herman heeft iets met de Duitsers. Drie jaar voordat het daadwerkelijk gebeurde, verkondigde hij al 'binnen afzienbare tijd' de val van de Berlijnse muur. Pas volgend jaar begint hij weer met een Nederlandse theatertournee. Deze zomer speelt hij nog op Broadway in New York en in de Olympia in Parijs.

Het programma ter gelegenheid van zijn 50e verjaardag bevat beroemde fragmenten uit zijn shows, maar ook tedere, poëtische, droevige, dan wel blije liedjes waarmee Herman altijd gevoelige snaren Herman van Veen wordt vooral in Duitsland op handen gedragen weet te raken. Voor een artiest die zo verschrikkelijk veel gedaan heeft, een hekel heeft aan terugkijken omdat hij nog steeds onderweg is, zal zo'n terugblik geen gemakkelijk opgave zijn.

Herman van Veen, pleitbezorger van universele solidariteit, ziet de wereld als een Titanic die héél goed kan varen, op voorwaarde dat wij dat met z'n allen willen. Hij blijft in z'n toch hectische bestaan overeind. Hoe? Herman: 'lk leef stapvoets, zing woord voor woord...' ?



Ton van Bemmel