AD
Menno Schenke

Visie op ongelukkige jeugd

6 april 1976

AMSTERDAM - Een klein zaaltje in het Amsterdamse theater Frascati. Op een houten verhoging een buffet, zoals dat in elke cafetaria annex snackbar is te vinden. Een aantal tafeltjes met stoelen en krukken. Een koffiezetapparaat waar niets uitkomt.
Achter het buffet staat Hetty Blok te gieren van het lachen. Zittend op een van de tafeltjes scheldt de Belgische acteur Dirk Celis zijn Nederlandse collega Bram van der Vlugt uit voor "garnalenkakker" en "kaaskoppeke" en nog meer van dat moois.



"Jukebox 2008 is een volkstoneelstuk, dat zich ongeveer tien jaar geleden afspeelt in een cafetaria in een achterbuurt", zegt Herman. "De liedjes die op de plaat zijn verschenen, zitten in de jukebox die in de cafetaria staat. Als iemand wil zeggen "ik hou van jou" drukt hij op knop K 23 en dan komt er een liedje "ik hou van jou" uit de jukebox". Het is een scène uit Jukebox 2008, het nieuwe 2 uur durende volkstoneel-stuk van cabaretier Herman van Veen. Jukebox 2008 gaat op 17 april in de kleine zaal van de Rotterdamse Doelen in première en blijft daar tot en met 8 mei.

Geconcentreerd

Herman van Veen zelf,de tekst voor zich, zit het allemaal geconcentreerd aan te kijken. Want naast schrijver is Herman van Veen ook regisseur van Jukebox 2008, de eerste produktie van het pas opgerichte toneelgezelschap de Stichting/v.z.w. Harlekijn Toneel (v.z.w. staat voor vereniging zonder winstoogmerk).
Als de repetities, die al zo'n vijf weken aan de gang zijn. voor deze dag erop zitten, heeft Herman van Veen tijd om iets Over zijn tweede toneelstuk te vertellen. Even ter herinnering: Hermans eerste stuk, De Spinse, ging twee jaar geleden in première.

Hij wijst er nadrukkelijk op dat Jukebox 2008 puur een toneelstuk is. Geen musical, geen muziektheater. Deze indruk zou "Het stuk gaat over twee groepen voetbalsupporters. Ja, voetbal fascineert me enorm. Die groepen jennen elkaar en hebben elkaar daardoor lief. En als er dan van buitenaf een indringer komt, worden die twee groepen als het ware één natie, die zich tegen deze indringer afzet".

Jukebox 2008 wordt gespeeld door de acteurskern van Harlekijn Toneel. Deze kern bestaat uit Hetty Blok als Geert de ' eigenaresse van de cafetaria: Trudy Labij als mochneete Truus; Hermans vrouw Marimm Fluitsma als Truus' nichtje Cara; Theo Pont als Jan, een jonge bouwvakker en Dirk Celis ais de Belgische muziekstudent Gaston, Michiel Kerbosch. Bram van der Vlugt. Frits Hassoldt, Fransje Gelderblom en Caroline van den Berg spelen de overige rollen.

Eigen jeugd

"Het stuk is gebaseerd op mijn eigen jeugd", legt Herman van Veen uit. ..Het is een bewuste visie op een periode die ik onbewust heb meegemaakt. Ik voel een bepaalde genegenheid als ik terugkijk op die tijd. Voor mij persoonlijk was het een gelukkige tijd, een onbezorgde periode. Hoe oud was je? Tussen 17 en 20, je studeerde, je stond vol hoop in de wereld". "Met Jukebox 2008 wil ik ook de manipulatie duidelijk maken, toen en nu. De jeugd uit een volksmilieu, die eigenlijk enge wereld waarin jongens en meisjes zich identificeren met popidolen en andere hun opgedrongen trends. De brommer, de frites, de televisie. Het is een waarschuwing tegen het onderschatte Kojak-effect. Dergelijke dingen".

Helpende hand

Bij het regisseren van Jukebox wordt Herman van Veen geholpen door de Amerikaanse acteur-regisseur Niels Miller. Herman: "Ik heb van tevoren gezegd: ik heb met regie weinig ervaring. Ik doe 't met mijn hart. Niels heeft meer dan 150 stukken geregisseerd. Ik leer veel van hem. Ik offer de mensen nu niet op aan mijn eigen onervarenheid".

Herman van Veen gaat zich meer toeleggen op het schrijven van toneel. Het gevolg daarvan is dat hij in de toekomst minder zal gaan optreden met zijn eigen show. "Ik vind toneelschrijven prettig. Daarmee probeer ik mijn eigen denken verklaarbaar te maken. Toneelschrijven is iets volkomen anders dan zelf op het toneel staan. Een eigen voorstelling is sterker geladen met je eigen persoonlijkheid,"

Voor Jukebox 2008 heb ik ruim een jaar gezocht naar de juiste acteurs. Ze moeten begrijpen waar ik het over heb. Ik zal het missen, die repetitietijd, de communicatie met de spelers. Je kan zoveel kwijt en je krijgt zoveel terug. Dat geeft me een gevoel van dankbaarheid, al klinkt dat misschien een beetje hol".



MENNO SCHENKE