Golfer Magazine
Flory Oerlemands

Golf is voor later

sept 1991

Zijn oneman shows speelt hij voor uitverkochte zalen. In Nederland, maar ook in Amerika, Engeland en Frankrijk, alwaar hij reeds twintig jaar elk seizoen met zeer veel succes optreedt. Hij schrijft kinderboeken, kinderseries, poëzie en liedjes. Hij speelt in films en is Baron van Ooit van het land dat hij bedacht. En hij creëerde een eend die wereldberoemd werd: Alfred Jodocus Kwak.


Veel produkties komen uit eigen huis: Harlekijn Holland bv. Zijn sociale alterego huist in de Stichting Colombine, waarin hij zijn medemensgevoeligheid kwijt kan in charitatieve doelstellingen. Herman van Veen (46) is een bezig mens.


JAPANSE GOLF EEND


Alfred Jodocus Kwak gaat in een der laatste afleveringen golfen. Toen Herman in Japan was (Kwak wordt daar geproduceerd) om nieuwe afleveringen te bespreken werd hem verzocht Alfred Jodocus op de golfbaan te zetten. Zo'n hot item zou de Japanse geldschieters kietelen. En zo schreef Herman van Veen Kwak de golfbaan op. Het werd een leuke aflevering. Leuk onderwerp, dat gaf zeker een herkenbaar gevoel.
"Nauwelijks. Ik golf heel weinig en dat komt door tijdgebrek. Ik ben niet eens lid van een golfclub. Iets wat ik wel wil worden trouwens, want de laatste twee jaar golf ik steeds vaker."

Tijdens je buitenlandse optredens?
" Toevallig een paar maanden terug toen ik in Chicago optrad, speelde ik op een baan even buiten de stad. Zestien boven de baan. Dat ver-baasde mij. Voor iemand die het zo weinig doet."


INDONESISCHE GENERAAL


Waarom ben je gaan golfen? " Omdat ik het twee jaar geleden op het toneel deed. Ik had een scène over een Indonesische generaal en terwijl ik zong speelde ik golf. Daar had ik materiaal voor nodig, en toen heb ik in een antiquariaat in Londen dit setje gekocht." De antiekwaarde was mij al opgevallen, woods van Peterson en Wilson ijzers plus een fraaie houten wandelstok.

" Wat ik met die wandelstok moet weet ik ook niet, maar met die woods en ijzers sla ik lekker. Met de driver sloeg ik pingpongballen de zaal in. Die kwamen hard aan hoor. Ik had daar een verfijnde techniek mee opgebouwd, ik probeerde elke avond het bordje NOODUITGANG te raken. Na twee jaar pingponballen slaan op het toneel begon ik daar schik in te krijgen. Toen ging ik op vakantie naar de Algarve met vrienden die golften en zo heb ik op Vale de Lobo voor het eerst op een echte golfbaan gespeeld. Dat ging niet slecht. Ik ben een echte sportman, ik tennis en voetbal."

Wij zitten met koffie aan de bar van het clubhuis van de Biltse Duinen, een opmerkelijke driving range met een korte zes holes leuk gelegen baan. Herman krijgt een lesje van teaching pro Henk Stevens, waarna hij de baan ingaat. Een karavaan mensen volgt hem: zijn manager en zijn secretaris plus enkele bestuursleden van de Stichting Colombine. de fotograaf en nog wat lieden. Met zijn tenger lijf gestoken in sobere broek en jack, op zijn hoofd een pet en aan zijn schouder de antieke golftas, is hij een plaatje uit de twintiger jaren.

De clown / zakenman / sociabele swingt om te beginnen enigszins gespannen met zijn ijzer 5 het balletje van de mat en danst een rondje als de slag niet goed is.
Tijdens een pauze op het bankje zegt hij: "Ik probeer zo weinig mogelijk weerstand 'tussen Henk Stevens en mijzelf te laten bestaan. Ik doe wat hij zegt. want hij heeft ongelooflijk veel meer ervaring dan ik. En dan sla ik een prachtige bal, zijn bal."

Wat een onzin, het is jouw bal.
" Ik sta in het kharma van zijn concentratie. Als hij even een plasje gaat doen, vergeet ik een van zijn adviezen en dan vliegt die bal meteen naar links."

Zenuwachtig voor deze les en met die ogen gericht op jou?
"Ik heb geen verleden, dus ook geen angst."

Later bekent hij zijn gespannenheid om de zeven paar ogen die op hem gericht waren. En diezelfde avond duizend paar ogen in de Utrechtse Schouwburg? Hij ontkent het niet: hij is voor elk optreden bang. Maar het is een angst waarbinnen hij zich op zijn gemak voelt.
De les van Henk Stevens is de eerste golfles in Hermans golfcarrière. Als de les is afgelopen en Hermans swing mooier is lopen wij enkele holes. Herman wordt door twee spelende dames aangesproken. En hoewel hij door al het gedoe met het poseren voor onze fotograaf en het gebabbel van de karavaan zowat geen bal goed raakt, staat hij de dames vriendelijk en zachtmoedig te woord. Tijdens de eenvoudige doch voedzame middagmaaltijd in het kleine clubhuis deelt de manager van de Biltse Duinen mee dat zij een celebritytoernooi gaat organiseren waarvoor een grote sponsor is gevonden en waarvan de opbrengst naar een charitatief doel gaat: De Stichting Colombine. Herman is er verschrikkelijk blij mee. Hij vertelt over het toernooi dat afgelopen jaar door zijn Stichting te Voerendaal is georganiseerd waarbij elke hole was gesponsord en waarvan de opbrengst was besteed aan enkele van de verschillende projecten waar Co-lombine zich sterk voor maakt.

Oprecht tevreden trekt hij zich met uw interviewster terug op de comfortabele bank bij de open haard. Van Veen wil een rustig hoekje en een serieus gesprek. Alsjeblieft niet "grappig"

Hou je veel van mensen?
'Ik werk aan een soort harmoniemodel. Ik probeer de zaken op een zo rechtvaardig mogelijke manier te verdelen. Met de Stichting Colombine wil ik de wereld mooier maken, De Wereld Delen."

Zo ben je niet begonnen, wel als clown, liedjeszanger, cabaretier.

'Ik reed laatst in Utrecht langs mijn ouderlijk huis en zag dat de weg naar mijn Montessorischool langs de schouwburg leidt. Ik heb dus als kind zes jaar lang op weg naar school die schouwburg gezien. Ik vroeg mij af in hoeverre dat mijn beroepskeuze bepaald heeft. Toe-valligheden. Als ik niet van die vreselijk lieve joodse mijnheer Mok, het hoofd van die school, die viool had gekregen toen ik tien was... Hij had een verlamde arm en misschien zocht hij iemand die voor hem die viool kon bespelen, hij zei op een dag: dit lijkt mij wel iets voor jou. Zonder hem had ik nu misschien wel in de bouw gezeten."

Artistieke of creatieve ouders?
"Er zat wel iets. Mijn grootvader was Nederlands kampioen driebanden en kampioen kunstrijden op de schaats. Grootvader aan de andere kant was bankier en in zijn vrije tijd prediker. Desalniettemin heeft be-roepskeuze toch te maken met dat watje op je pad hebt ontmoet. Mijnheer Mok was essentieel, die schouwburg eveneens. En de voor-stelling van Scapino, die ik als kind zag en die enorme indruk heeft gemaakt."

Die grote sociale bewogenheid... "Dat heeft te maken met mijn vader. Hij was een zeer sociaal bewogen man die in allerlei vakbewegingen zat en hij zat in het verzet. Een echte PvdA man. Hij heeft mij met de paplepel ingegoten dat geluk begint bij een ander. Mijn moeder was zo'n beetje de vroedvrouw van onze straat. Ik heb verschrikkelijk veel waardering voor mijn ouders. Als ik als mens zou kunnen worden wat mijn vader is, dan zou ik buitengewoon geslaagd zijn."

Zakenman ben je ook, want naast de Stichting Colombine heb je de bv Harlekijn Holland, waarbinnen al je creatief/zakelijke activiteiten vallen. "Optredens, films, tijdschriften, grammofoonplaten. Wij produceren voornamelijk klassieke muziek en mijn eigen liedjes. Maar er is geen enkele relatie tussen beiden, zij opereren volstrekt autonoom en apart."

Waarom die clownsnamen?
" Dat berust op het principe van de Commedia dell'Arte. Daarin had je de hoofdfiguren: Harlekijn, de altijd verliefde en Colombine, het witte vrouwelijke karakter dat staat voor vrede. Pantalone is de zakenman, dus heb ik ook een organisatie onder die naam. Dottore is de dokter, de intellectueel met de sociale tic. Dus wij hebben ook een commissie Dottore die alle medische charitatieve onderwerpen voor Colombine bekijkt.

Al die figuren zijn prototypes zoals ze voorkomen in onze maatschappij. Fellini heeft eens de wereld op-gedeeld in witte clowns en domme Augusten: de Weter en de Volger. Chaplin had dat ook en ik neig ook naar een grove Yin en Yang indeling."

Wie ben jij?
" Ik sta op de schreef."
Wie wil je worden?
Hij denkt lang na, zegt zacht: " Een oude man."
Wat voor soort oude man?
" Ik zal het uitleggen: Een oude man die aan tafel zit met een heleboel glazen jonge jenever voor zich en aan de ene kant zit een Weter en aan de andere kant een Volger."

Wat doe je met al die jenever?
" Drinken en daarna zal ik die twee aan elkaar voorstellen. Ik denk dat dat een prachtige dood is."
" Ik ben altijd heel erg nieuwsgierig naar mensen en hun motieven. Ik denk dat er geen slechte mensen zijn. Wij moeten ons realiseren dat wij onszelf niet gemaakt hebben. Ik zoek naar de oorzaak, probeer de dingen doorzichtig te maken. Ik was eens zeer vereerd met het verzoek van een uitgever om een flaptekst te schrijven voor de dag-boeken van Einstein. Ik heb daar een tijdje mee rond gelopen en ik ontdekte dat belangrijk aan Einstein was, dat hij zei: Niet alleen God maar Goh ... De verwondering.

Ik heb het gevoel dat ik een lichtje kan creëren dat aangenaam is, onderhoudend. Ik wil de mensen niets meegeven. Ik wil een toon maken, zoals een muzikant dat doet. Een toon waar ik zelf veel van hou. En zoals een kind thuiskomt met een tekening en vraagt: papa wat vind je daar nou van, zo laat ik aan het publiek mijn tekening zien."

Wat betekent voor jou het succes dat jij in het buitenland hebt?
"Een jongensboek. Dat ervaar ik als heel bijzonder. Ik doe dat in redelijke stilte wat Nederland betreft. Net zoals veel mensen niet zullen weten dat Johan Cruyff bij Cosmos New York heeft gespeeld. Alleen de men-sen die je volgen weten het. Het houdt mij vrij, al dat buitenland op treden. Kom ik terug in Nederland dan heb ik iets te vertellen."

Ondanks je brede interessen, ben je op het toneel de Loner.
"Dat is heel belangrijk dat je dat signaleert, want kijk, die shows die mijn hoofdactiviteit vormen, wor-den in balans gehouden door alles wat ik ernaast doe. Want anders zou ik inderdaad wel erg eenzaam wor-den. Het begon allemaal met die onemanshows, al dat andere is erbij gekomen. Ik schijn slecht nee te kunnen zeggen."

Hoe goed ben je?
" In mijn vak behoor ik tot de top-tien."

Wie zijn de andere negen?
" Woody Allen, Fellini, Prince, Madonna ... Ik ben entertainer, een ander woord is er niet voor. In Nederland noemen we het clown."


JEUGDZONDE


Hij had zijn eerste golfervaring op De Pan: " Wij gingen met een jongetje of twaalf balletjes zoeken. Wij haalden het wit eraf en die harde omwonden kern gooiden wij hard op de straat. Het was onvoorspelbaar waarheen het stuiterde. Dat heeft veel ramen gekost en veel ergernis op de golfbaan vanwege die spoorloze ballen."

Wat vind jij leuk aan golf?
" Urenlang samen met iemand. Je creëert een pauze in de hectiek. En je wacht op elkaar, dat vind ik een van de mooie kanten van golf. Het is niet een sport waarin je elkaar om de oren slaat. Het competitieve heeft een harmonische kant." Toen ik in de baan voorstelde om ergens om te spelen, reageerde je geschokt en weigerde.

" Wat wil je dan winnen? Een balletje of een kop koffie? Die zou mij minder goed smaken. Ik vind het geluid van een goedgeraakte bal buitengewoon mooi. Ik zou moeten oefenen. Als ik geen kilometers speel op mijn viool, zou ik ook niet goed vioolspelen. Maar ik schuif het een beetje voor mij uit, omdat ik golf zie als toekomstige activiteit. Voor als ik minder zal gaan optreden. En dan het liefst golfen met iemand die mij lief is, die graag naar mij,,kijkt, het mooi vindt wat ik doe..."



Flory Oerlemands
GOLFERS MAGAZINE