Herman van Veen in de Pers

MAMA Phaedra Werkhoven	" Ik ben er nog en voel me beter en sterker dan ooit"	sept 2011
	'Vroeger was ik een binnenvetter. Ik kon maanden met iets rondlopen zonder dat iemand er iets van wist. Tegenwoordig gooi ik alles eruit. Iedereen die het wil horen, hoort het van me.' Babette van Veen is weer back on track. 'MISSCHIEN HEEL NAÏEF, MAAR VOOR MIJ WERKT EEN HUWELIJK VRIJ SIMPEL JE STICHT EEN GEZIN, EN DAAR KNOK JE VOOR' "Vanochtend liep ik met mijn hond te wandelen en ineens sloeg het me in m'n gezicht. Histoire se répète. Vijftien jaar geleden liep ik ook zo met mijn hond te wandelen. Dat is zo mooi aan het leven, maar tegelijkertijd zo bizar." Vorig jaar maakte Bas Westerweel na een twaalfjarig huwelijk een einde aan hun samenzijn. Het nieuws sloeg in als een bom. Maandenlang was Babette voer voor de roddelbladen. Zoals ze daar tegenover me zit, dan weer breed lachend, dan weer serieus, is ze een vrouw met veel gezichten. Een mooie, sterke vrouw. Maar die ogen, die blauwe ogen, daar is iets mee. "There's something sad about her eyes," zou de fotograaf later tegen me zeggen bij het uitzoeken van de foto's. En daar heeft ie een punt. Over de scheiding heeft Babette nog niet met de pers gesproken. En vooral omdat het dan meteen weer voor op een roddelblad staat. "Ik moet steeds als ik met de jongens in de supermarkt ben snel die schappen en covers scannen, zodat ik er op tijd voor kan staan als er weer iets naars op staat. Ik wil gewoon niet dat zij dat zien." De scheiding kwam voor Babette niet echt als een donder- slag bij heldere hemel. Er gingen ruzies aan vooraf. Maar zij dacht: dat doe je niet, scheiden. "Van het ene op het andere moment ging hij weg. En we hadden net een ander huis gekocht. Daar hebben we dus amper samen in gewoond. Ik had er nooit bij stilgestaan dat hij weg zou kunnen gaan. Misschien naïef, maar voor mij werkt een huwelijk toch vrij simpel. Ik beloof nooit iets wat ik niet van plan ben na te komen. Nooit. Je sticht een gezin, en daar knok je voor. Die keuze die je maakt voor elkaar, houdt in dat je bij elkaar blijft. Ik kom zelf uit een gebroken gezin en had voor ogen dat mij dat nooit zou gebeuren. Het is dus ook echt niet mijn keuze." En wat vertelde je je kinderen? "Ik ben eerlijk geweest, want dat kon niet anders. Ik heb gezegd dat papa liever ergens anders wilde wonen. Dat was ook zoals het was, veel meer kon ik er niet van maken. Maar ik heb ook steeds gezegd dat het heus allemaal goed zou komen met ons drietjes. Dat we het samen leuk zouden gaan maken. De jongens waren 24 uur per dag bij me. Ik heb me groot gehouden voor hen, dat is best lastig als het met jezelf even heel erg slecht gaat. Maar ik ben de volwassene en als ik mijn verdriet al te zeer laat zien, is dat voor hen denk ik moeilijk." Begrepen ze het? "Sebastiaan zei: 'Zo erg was het toch niet thuis? Zo veel ruzie hadden jullie toch niet? We hadden het toch best leuk?' Maar goed, ze hadden natuurlijk wel door dat de stemming zeker de laatste weken erg slecht was. Doordat het uiteindelijk zo snel ging, kwam er wel snel weer rust. Maar ze waren ook verdrietig. Bleek en stil. En meehuilen, nee, dat doe ik dus niet. Wat heeft het voor zin?" Natuurlijk was ze verdrietig. "Je toekomst valt ineen. De vriendschap die we hadden is weg, alles wat we deelden is weg. Boos? Nee, daar ben ik te simpel voor." Ineens was ze alleen. Maar al gauw denkt ze dan: wat kan ik hiermee? Wat moet ik hiervan leren? Ze dacht steeds: ik kom er wel door. Ze zocht de fout ook bij zichzelf. Ze had ook gemakkelijk kunnen denken: hij ging weg, het is niet mijn schuld. Lekker voor de feiten weglopen. Maar zo zit ze niet in elkaar. Ze wil geen slachtoffer zijn. Ze vraagt zich af waar zij degene was geweest die niet in de gaten had dat zij en Bas uit elkaar groeiden. Het was altijd zo druk en er moest steeds zo veel geregeld, niet alleen voor de kinderen, maar ook met hun werk. Ze stond er het afgelopen jaar al praktisch alleen voor omdat Bas in een grote musical speelde waardoor hij amper thuis was. Maar ook dat was een keuze waar zij achter stond. Ze wist dat hij weg moest. Want zo gaat dat in het vak. Je kunt niet nee zeggen, en als je ja zegt, houdt het in dat je veel weg bent. Maar, zegt ze dan: "Misschien ben ik te vaak moe geweest, uitgeblust en heb daarin niet genoeg voor mezelf gevochten. Dat maakt je niet vrolijken Misschien heb ik toch te veel lopen zeuren over huishoudelijke dingen." En vooral, zegt ze nu, als ze terugdenkt was ze zelf ook niet gelukkig. "Maar ik denk dan: het is een fase, het hoort erbij. En ik ben iemand die geniet van de kleine cadeautjes van het leven. Er is toch niet meer dan dit? Dit is toch zoals het leven is? Daar kun je dan wel van weglopen, maar dit is het wel. En daarbij, wat is je referentiekader? Ik zie en zag om mij heen geen stellen die het gelukkiger hadden dan ik. En sowieso, wie doet het goed? Wie is je voorbeeld? Mijn moeder voedde vier kinderen op ten koste van haar carrière. Is dat goed? Tegelijkertijd zei ze tegen mij dat ik altijd zelfstandig moest zijn en voor mezelf moest kiezen. Dat zorgde ook voor een spagaat." Misschien had ze gewaarschuwd moeten zijn, omdat Bas natuurlijk al eerder getrouwd was geweest en al twee kinderen had, denkt ze nu. "Maar ik heb nooit zo gedacht." Vriendinnen vroegen haar: 'Ben je niet woedend? Je moet met iets gaan gooien, anders word je ziek als je die boosheid opkropt. Servies of eieren. Dat gooit lekker. Dan raak je je emoties kwijt.' Dus Babette zat in haar nieuwe keuken met een doos eieren. Ben ik boos? Ga ik die nu op de grond gooien? Dan kan ik ze ook zelf weer gaan opruimen, dacht ze heel praktisch. Op naar buiten dan maar. "Stond ik daar in m'n tuin op de composthoop die eieren kapot te smijten. Voelde best lekker, ja. Ik moest er eigenlijk alleen maar om lachen. Want ja, boos, ik kan toch niet boos zijn omdat iemand anders niet gelukkig is?" De scheiding maakte één ding heel duidelijk: Babette had veel te lang concessies gedaan aan haar eigen geluk. Veel te lang ging het niet om haar geluk, maar om dat van anderen. Veel te lang luisterde ze niet naar zichzelf. "Eigenlijk ben ik nu, alleen, gelukkiger dan ik ooit was. Dat is best gek, maar alles ligt weer open. Het is minder gecompliceerd, omdat mijn keuzes mijn keuzes zijn en ik alleen verantwoordelijk ben. Ik weet beter wat ik nodig heb. Ik kan m'n leven nu inrichten zoals ik het leuk vind. In mijn huwelijk had ik nooit gezegd: 'Ik heb nu gewoon een weekend vakantie nodig met mijn vriendinnen.' Nu doe ik dat en merk ik dat het me heel blij maakt. Wil ik dat dit eenoudergezin gaat floreren, dan moet ik zorgen dat het met mij goed gaat. Dat is totaal anders! Vroeger dacht ik nooit aan wat ik nodig had. Maar wel: wat heeft hij nodig, de kinderen? Los van m'n kinderen zie ik die scheiding voor mezelf als een geschenk." "Natuurlijk zijn er van die momenten dat ik juist heel erg hulp mis. Zoals met het boeken van de vakantie. Kan ik een uur naar die pagina staren en durf ik niet op het knopje 'Oké' te drukken. Dan zou ik wel willen dat er iemand even meekijkt en zegt: 'Het is goed zo.'" Op maandag en dinsdag zijn de kinderen bij Bas. Ze wil niet te veel over hem kwijt. Ze kan normaal tegen hem doen. "Het zou wel erg zijn als ik dat niet kon. Maar je krijgt dat niet cadeau. Daar heb ik wel hard voor gewerkt." Toen Babette drie was, verliet haar vader Herman het gezin. Ze kan zich er niets van herinneren. Wel van het moment dat ze haar nieuwe broertje en zusje ontmoette, de kinderen van haar stiefvader. Met haar stiefzus heeft ze een hele goede band, ze wonen nu bij elkaar om de hoek. Er waren grote verschillen tussen de situatie bij vader Herman en bij haar moeder. "Mijn moeder en stiefvader hebben hele vaste tradities, aan tafel eten met z'n allen, zeker in het weekend. Mijn vader leefde eigenlijk voornamelijk uit een koffer en sliep heel veel in hotels. Hij was weinig thuis. Pas later toen zij kinderen kregen, werd het daar een echt gezin. Mijn broertje werd geboren toen ik elf was. Mijn zusje toen ik zestien was. Met Anne, haar halfzusje, heeft ze ook een goede band. Ze hebben hetzelfde vak, dezelfde interesses. "Als kind ging ik met m'n vader mee op tour, naar Duitsland. Hoe ouder ik word, hoe beter ik met hem kan praten. Met allebei mijn ouders eigenlijk. Maar het was niet zo dat mijn vader me als kind heel erg wijs heeft gemaakt in muziek. Of me daarin gestimuleerd heeft. We doen wel eens dingen samen. Hij heeft een duidelijke lijn over hoe dingen moeten. En dan merk je dat we toch van een andere generatie zijn. Ik ben makkelijker tevreden en hij is een perfectionist. Hij vond mijn cd wel helemaal te gek en was trots." Toen Babette kinderen kreeg, is ze meteen minder gaan werken omdat ze niet wilde dat ze naar de opvang gingen. Dus ja, veel kwam op haar neer. Ze regelde oppas als ze moest werken en voor de rest deed ze alles zelf. "Ons leven bestond eigenlijk altijd uit werk, ook in de weekenden. En mijn jongens voetballen vier keer in de week, waardoor de week een soort snelkookpan wordt. Ik heb niet gekozen voor m'n carrière en daar stond ik volledig achter. Dan moet ik ook niet zeiken, vind ik. Er is mij een aantal keren gevraagd terug te gaan naar Goede Tijden, maar ik heb dat niet gedaan omdat ik dan nooit van tevoren wist of en hoe laat ik thuis was. Dat is sowieso vijf dagen fulltime van zeven tot zeven werken. Ik vond dat beklemmend." Haar ouders en haar familie en een paar goede vriendinnen stonden nadat Bas vertrok meteen voor haar klaar. "Ik ben niet iemand die snel om hulp vraagt, en ik heb ook niet vaak hulp nodig. Maar het heeft mij en mijn familie wel dichter bij elkaar gebracht. Ik had mijn leven met ons gezin behoorlijk afgebakend omdat ik alles zelf wilde doen, maar nu stel ik me veel meer open voor hen. Ik probeer me gewoon heel snel te herijken en te focussen. Ik ben iemand die bergen kan verzetten als dat nodig is. Ik zie het als een project, een proces, en dan is het klaar. En dan ga ik nog gelukkiger worden. Niet verbitterd. Dat gun ik mezelf echt niet. Ik weet nog goed dat ik een van de eerste weekenden dat de kinderen weg waren naar m'n vader ging, omdat ik geen zin had om in mijn eentje in dat huis te zitten. Ik vroeg hem: 'Ik word toch niet zo'n eenzaam vrouwtje aan de sherry, hè?' Ik zag mezelf gewoon eenzaam en alleen een fles sherry opentrekken en achter m'n computertje of de tv zitten en zo'n halve fles wegtikken. Mijn vader zei: 'Doe toch normaal, tuurlijk niet!' Ik heb echt superlieve ouders, maar op een gegeven moment beginnen ze dan aan dingen te schuiven in je huis, komen ze een pannetje eten brengen... Dat was ook weer niet de bedoeling. Dan lekt er iets in huis, bel ik m'n stiefvader. Ben ik net de veertig gepasseerd, moet ik weer de hele dag m'n ouders bellen." Babette heeft nog geen nieuwe liefde in haar leven. "Ik had natuurlijk meteen in iets nieuws kunnen stappen, zodat ik niet alleen was en het misschien gemakkelijker wordt. Maar ik heb dat bewust niet gedaan. Omdat ik bang was dat ik dezelfde fouten zou maken en weer iemand heel erg ga zitten pleasen. En dat daten joh, ik moet er niet aan denken." Wat zijn nu de issues die met jouw jongens spelen? "Ik merk dat ik weinig zin heb om steeds discussies met ze te voeren. Wel of niet gamen, wel of niet computeren. Dat zijn discussies die je normaal gesproken met zijn tweeën hebt, maar nu doe ik dat alleen. En dus laat ik het vaker gaan. Ik word gemakkelijker. Laat ze maar, dan voelen ze zich in ieder geval lekker. Verder zijn ze allebei heel relaxed, heel sociaal. Sebastiaan is heel rustig en lief. Silvijn is creatiever en explosiever. Hij heeft meer problemen met zelfvertrouwen, doordat ie zo creatief is." En met eten, hoe doe je dat? "Ik ben sowieso niet zo goed in koken. Dus alles wat ik op tafel zet, vinden ze bij voorbaat smerig. Ik moet eerlijk zeggen dat daar best iets in zit. 'Zo mam, dat ziet er smerig uit,' zegt Silvijn dan. En Sebas: 'Nou, da's toch ook niet aardig?' En 's ochtends ben ik nooit op m'n best, er moet eerst een sloot koffie in wil er wat zinnigs uit komen. Regelmatig kom ik beneden en zijn zij al gedoucht en staan de tafel te dekken." Wat zijn dingen die je je jongens wil meegeven? "Ik vind het belangrijk dat ze zich uitspreken en zich uiten. Dat ze voor zichzelf opkomen. Ze durven heel vaak geen 'nee' te zeggen tegen mensen en dat moeten ze leren. Ze zijn bang dat ze dan niet aardig gevonden worden. Ook belangrijk vind ik dat ze iets doen voor een ander. En dat als je iets doet, het dan goed doet." Wat mogen ze niet? "Er zijn geen dingen die ze willen, die van mij niet mogen. Ze snappen veel dingen zelf wel. Ik pluk ze wel eens van een dak. Maar het komt bijna niet voor. Ik moet opletten dat het innerlijk goed met ze gaat, juist omdat ik als binnenvetter weet hoe dat werkt. Ik vraag ze dingen en let op of dat wat ze zeggen strookt met dat wat ik denk te zien." Veertig worden, doet dat iets met je? "Mijn leeftijd vind ik volstrekt irrelevant. Ik voel me niet zo oud als ik ben. Het zegt me niet zoveel." Je bent geen piekeraar? "Nee, helemaal niet. Ik ga met de stroom mee. Ik heo geen hoge eisen." Ook geen doelen? "Alles wat ik had willen doen, heb ik al gedaan. Mijn grootste doel is nu een gelukkig leven leiden. En misschien nog meer de leukste dingen die ik heb gedaan nog eens doen. Mij interesseert het echt niets of mijn ego wordt gestreeld, of dat ik erbij hoor, of dat mensen zeggen dat ik het goed doe. En eerlijk, als ik nadenk over de echt leuke dingen van mijn werk zijn het vooral de gesprekken bij de koffieautomaat die ik me herinner. Ik ben heel blij als ik een mooie rol krijg, maar het is niet dat ik het nog moet van mezelf." Voor mij is m'n werk heel belangrijk. "Voor mij is het vooral belangrijk dat ik me erin uit. Maar het is niet meer belangrijk dat het groots en meeslepend en succesvol is. Ik doe alleen nog de dingen die op m'n pad komen en die me leuk lijken." En daarmee verdien je genoeg? "Nou ja, als er niets komt wat ik leuk vind, dan moet ik tweede-keus dingen doen. Jammer dan." "In mijn leven zijn zo veel mensen vertrokken. Toen ik drie was, was het ergste wat me kon overkomen dat mijn vader zou weggaan. Mijn eerste grote relatie ging bij me weg zonder dat ik erop zat te wachten. Toen ik 35 was, overleed mijn beste vriendin Guusje. En nu, tot overmaat van ramp, gaat mijn man bij me weg. Ik zie hier wel ergens een themaatje in. Daar moet ik iets mee. Mijns inziens: je moet het leven nemen zoals het komt, en ervan genieten waar het kan. Ik ben er nog steeds, en ik voel me beter en sterker dan ooit. Het leven is soms kei- en keihard, maar achteraf denk ik dan: was dat het nou? Je blijft toch zelf over. Ik en mijn geluk, en dat wat mij tot mij maakt. Ik vind het leven nu heel licht, geweldig! Het is nooit alleen maar kommer en kwel. De herinneringen blijven en dankbaarheid voor de momenten die je wel samen had." © Phaedra Werkhoven